Informacja o leku dostępna z zasobów Internetu obejmuje wiedzę związaną:
-z powstawaniem nowych leków i modyfikacją już istniejących preparatów: projektowanie, synteza, procesy technologiczne
-z działaniem (mechanizmy, efekt terapeutyczny, działania niepożądane, interakcje, farmakokinetyka)
-ze stosowaniem (badania kliniczne, terapia lekiem)
-z regulacją prawną (rejestracja, obrót lekiem)
Wiadomości zgromadzone są na stronach organizacji, stowarzyszeń, serwisów internetowych, czasopism i publikacji elektronicznych, w postaci baz danych, wymieniane są drogą poczty elektronicznej na poprzez newsgroups i grupy dyskusyjne.
Poniżej zostały przedstawione przykłady tych źródeł. Informację dotyczącą leku w szeroko rozumianym zakresie można również uzyskać korzystając ze źródeł prezentowanych w innych rozdziałach.
poprzedni rozdział następny rozdział
Na stronach WWW tej organizacji znajdują się informacje na temat jej działalności naukowej i rejestracyjnej np. nowe przepisy dotyczące rejestracji preparatów ziołowych, udostępnione jest forum dyskusyjne i baza danychDrugPol
-adres:
http://www.il.waw.pl/
poprzedni rozdział następny rozdział
Witryna Instytutu zawiera informacje o całej organizacji, o poszczególnych wydziałach i laboratoriach (zakres tematyczny badań, stosowane metody, adresy elektroniczne pracowników). Umożliwia również dostęp do czasopisma Polish Journal of Pharmacology (abstrakty i spisy treści z bieżącego i poprzedniego roku). Witryna została przygotowana w języku angielskim.
-adres:http://rabbit.if-pan.krakow.pl/INDEX.HTM
poprzedni rozdział następny rozdział
Strony tego serwera są dostępne tylko dla zarejestrowanych użytkowników, którymi mogą być lekarze, farmaceuci, instytucje medyczne i hurtownicy leków. Rejestracji można dokonać drogą internetową, po czym otrzymuje się kartę z hasłem i nazwą użytkownika. Serwis zawiera bieżące i archiwalne numery pisma INFOMEDICA, wykazy leków podstawowych i uzupełniających, przepisy związane z reformą systemu opieki zdrowotnej, wiadomości ze świata medycyny oraz odsyłacze do firm farmaceutycznych, księgarni internetowej PZWL.
Forum dyskusyjne PharmaNet to pięć grup dyskusyjnych: medycyna ogólna, leki, choroby, ogłoszenia, reforma służby zdrowia.
-adres:http://www.pharmanet.com.pl/
poprzedni rozdział następny rozdział
Zgromadzone na jego stronach informacje podzielone są na dwie grupy w zależności od odbiorców: lekarzy bądź pacjentów. Są to wiadomości na temat preparatów różnych firm. Dzięki wyszukiwarce możliwe jest przeszukiwanie danych według nazwy handlowej lub międzynarodowej, bądź wśród preparatów konkretnej, wybranej firmy.
Poza tym, w osobnych kolumnach, umieszczone są:
Dla lekarzy
poprzedni rozdział następny rozdział
- baza danych środków farmaceutycznych Instytutu Leków
DrugPol [15] zawiera oficjalny wykaz środków farmaceutycznych i materiałów medycznych zarejestrowanych w Polsce. Dostarcza informacji o parametrach sprzedaży preparatów znajdujących się w wykazach leków refundowanych przez budżet państwa oraz aktualnych danych na temat limitów, cen urzędowych poszczególnych leków.
Korzystanie z tej bazy jest możliwe poprzez serwis internetowy Instytutu Leków w Warszawie.
Każdy anonimowy użytkownik może przeszukiwać uproszczoną wersję bazy (rezultaty wyszukiwań obejmują nazwę międzynarodową, postać, dawkę, opakowanie, producenta). Dla inspektorów farmaceutycznych, hurtowników i właścicieli aptek dostępna jest pełna wersja po uzyskaniu identyfikatora i hasła.
- interaktywny informator o rynku farmaceutycznym w Polsce
Jest to baza danych, informacja o niej zawarta jest na stronach Farmaceutycznego Serwisu Informacyjnego Karnetu (Karnet jest firmą, która przygotowała bazę), gdzie oprócz tego umieszczone są odsyłacze do: polskich czasopism farmaceutyczno-medycznych (niestety są to w większości jedynie strony ze spisem treści), medycznych księgarń internetowych, firm farmaceutycznych i serwisów internetowych.
Sama baza Lekrama zawiera cztery działy:
-rejestr produktów (umożliwia odszukanie produktu według nazwy handlowej lub międzynarodowej)
-wykazy nowości (zawierają produkty ostatnio wprowadzone na rynek farmaceutyczny w Polsce)
-rejestr producentów (umożliwia odszukanie producentów)
-rejestr dostawców
Strony Karnetu umożliwiają także ściągniecie plików innej bazy o nazwie
Są to pliki modułu podstawowego oraz dokumenty opisujące bazę, a w wersji dla abonentów wszystkie moduły. Poprzez ten serwis dokonać można ewentualnej cotygodniowej aktualizacji bazy.
-adres dla LEKRAMY: http://lekrama.karnet.waw.pl/
-adres dla BAZYLA: http://karnet.waw.pl/bazyl.html
poprzedni rozdział następny rozdział
Polskie firmy farmaceutyczne na swoich stronach internetowych zamieszczają katalogi produkowanych przez siebie leków, często z opisem działania (ulotka). Wyróżnia się w tym względzie Polfa Tarchomin S.A. W części informacyjnej umieściła ona Vademecum Leków z pełną informacją o własnych produktach (nazwa handlowa, nazwa międzynarodowa, skład leku, właściwości, interakcje, ostrzeżenia specjalne, dawkowanie, wskazania kliniczne, przeciwwskazania, działania niepożądane, zalecane środki ostrożności).
Jest to rodzaj katalogu odsyłaczy do różnorodnych źródeł związanych nie tylko z farmakologią, ale także z innymi dziedzinami farmacji. Stanowi on część przewodnika Martindale's Health Science Guide.
Umożliwia dotarcie do:
poprzedni rozdział następny rozdział
Źródło zarówno specjalistycznej informacji o lekach (Official Package Inserts) jak i informacji przeznaczonej dla pacjentów (Patient Package Insert), dostarcza także danych o producentach (zawiera odsyłacze). Dane te pochodzą od producentów preparatów. Przeszukiwanie może odbywać się przez podanie nazwy handlowej lub międzynarodowej, nazwy firmy produkującej preparat bądź przez podanie klasy terapeutycznej.
Strony zatytułowane Disease Information stanowią dokumenty związane tematycznie ze schorzeniami, każdy z nich zawiera bibliotekę odsyłaczy do artykułów, organizacji, centrów badawczych.
-adres: http://www.druginfonet.com/index.html
poprzedni rozdział następny rozdział
Witryny poświęcone problematyce procesu powstawania nowych leków i zagadnieniom związanym z przemysłem farmaceutycznym. Zawiera artykuły o nowoczesnych technologiach, nowych produktach, aktualności wraz z archiwum wiadomości, ponadto umożliwia dostęp do grup dyskusyjnych np. Formulation group.
-adresy: http://www.drugdiscoveryonline.com/, http://pharmaceuticalonline.com
poprzedni rozdział następny rozdział
Serwis UKDIPG oprócz dostępu do bazy danych Pharm-Line daje również możliwość uzyskania informacji o nowych lekach - Information on New Drugs, przechodzących różne etapy badań (w postaci opisu wyników badań z poszczególnych etapów - m.in. osiągnięte efekty terapeutyczne).
-adres:http://www.ukdipg.org.uk/index.html>
poprzedni rozdział następny rozdział
Strony te opracował zespół Detroit Medical Center Department of Pharmacy. Stanowią one także bibliotekę odsyłaczy (właściwie związanych nie tylko z informacją o lekach) pogrupowaną w następujące kategorie:
-Internet Search Enginespoprzedni rozdział następny rozdział
Liczne bazy danych z informacją o leku (farmakologia, informacja z patentów, badania nad nowymi lekami i inne) oferowane są poprzez serwisy, które zostały omówione w rozdziale o bazach danych. Umożliwiają one przeszukiwanie wielu baz jednocześnie. Ponadto istnieje spora grupa odrębnych baz danych udostępnianych w postaci samodzielnych witryn lub umieszczonych na stronach różnych organizacji.
Są to trzy bazy danych dostępne online: Drug Database (DrugDB), Frequently Asked Questions (DrugFAQs), Drug Press Releases (DrugPR)
DrugDB - wyszukiwanie poprzez nazwę międzynarodową i handlową, rezultat - krótka informacje o leku wraz z odnośnikiem do dostępnego poprzez PharmInfoNet piśmiennictwa (m.in. artykuły z informacją na temat farmakologii, interakcje z innymi lekami). Na przykład informacje na temat Diltiazemu obejmują również odsyłacze do kilkunastu artykułów związanych z interakcjami pomiędzy sokiem grejpfrutowym a lekami. Artykuły te pochodzą z czasopism MSB i PNN Pharmacotherapy Line.
DrugFAQs - zawiera odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące niektórych leków
DrugPR - baza bibliograficzna piśmiennictwa dotyczącego leków, substancji chemicznych
-adres: http://pharminfo.com/drg_mnu.html
poprzedni rozdział następny rozdział
Baza danych, której autorem jest doktor Neil Sandow. Posiada trzy możliwości wyszukiwania:
poprzez słowo kluczowe, nazwę międzynarodową leku, kategorię.
Znaleziona informacja może dotyczyć pełnej monografii leku lub monografii dla pacjenta (w postaci pytań i odpowiedzi). Rezultat wyszukiwania w postaci tej pierwszej formy dotyczy: postaci leku, właściwości fizycznych, opisu mechanizmu działania, własności farmakokinetycznych, danych z badań klinicznych dotyczących efektów terapeutycznych, przeciwwskazań, uwag dotyczących zastosowań w szczególnych przypadkach (ciąża, okres karmienia, stosowanie u dzieci).
-adres: http://www.rxlist.com/
poprzedni rozdział następny rozdział
Są to bazy danych dostarczające informacji o substancjach testowanych pod kątem ewentualnej aktywności leczniczej i wykorzystania w terapii nowotworów i AIDS. Ich przeszukiwanie odbywa się poprzez podanie struktury chemicznej, rodzaju aktywności. Zbiory te mogą służyć do sprawdzenia aktywności związków np. otrzymanych jako produkty uboczne syntez.
-adres: http://dtp.nci.nih.gov/ (pod hasłem Search DTP Data)
poprzedni rozdział następny rozdział
Dane zawarte w tej bazie pochodzą przede wszystkim ze specjalnych raportów (Adverse Reaction reports) zbieranych w ramach Międzynarodowego Programu Monitoringu Leków.
Baza nie była dostępna w czasie zbierania informacji do niniejszej pracy, z powodu zmian oprogramowania obsługującego system (zobacz też informacje dotyczące WHO)
-adres (informacje o bazie): mailto:who.drug@pharmasoft.se
poprzedni rozdział następny rozdział
Jest to bibliograficzna baza danych o lekach zawierająca około 110 tys. abstraktów z farmaceutycznych i medycznych czasopism w języku angielskim. Jest ona skierowana do farmaceutów i lekarzy zainteresowanych wiadomościami o lekach w zakresie praktyki klinicznej i farmaceutycznej (zawiera np. abstrakty z artykułów opisujących obserwacje i badania kliniczne). Pełny dostęp do tego źródła jest płatny, jedynie informacja na temat tytułu artykułu i czasopisma są bezpłatne.
Pharm-line przygotowuje Guy's & St Thomas Hospital Trust we współpracy z United Kingdom Drug Information Group (zobacz serwis UKDIG)
-adres: http://library.dialog.com/bluesheets/html/bl0174.html, dostępna również przez DataStar.
poprzedni rozdział następny rozdział
Zawiera dane o wybranych lekach, min. o Cyzaprydzie, Lamiwudynie, inhibitorach enzymu COX-2, Atorwastatynie, Metforminie i innych. Informacje są pogrupowane w kilka działów: General pharmacy, Renal Pharmacy, Transplant Pharmacy, Anti-infectives, Educational. Jest to pełna informacja farmakologiczna o tych preparatach obejmująca wskazania i zastosowania, dawkowanie, przeciwwskazania, efekty uboczne i uwagi o środkach ostrożności, a także dane farmakokinetyczne.
Strony The Drug Monitor zawierają także odnośnik do Citeline - wyszukiwarki bibliograficznej odnajdującej dostępne w Internecie artykuły na temat danej choroby lub zagadnienia.poprzedni rozdział następny rozdział
Baza nowych leków przechodzących badania, umożliwia przeszukiwanie poprzez podanie nazwy schorzenia, wskazań lub nazwy leku.
-adres:http://www.phrma.org/webdb/phrmawdb.html
poprzedni rozdział następny rozdział
Bezpłatnie dostępne są pliki dotyczące wybranych leków. Jest to pełna informacja farmakologiczna o tych preparatach obejmująca wskazania i zastosowania, dawkowanie, przeciwwskazania, efekty uboczne i uwagi o środkach ostrożności, a także dane farmakokinetyczne.
Dostarcza również wiadomości o interakcjach pomiędzy lekami, niezgodnościach w mieszaninach do stosowania pozajelitowego.
-adres: http://www.cponline.gsm.com/
poprzedni rozdział następny rozdział
Informacja o lekach w postaci bibliograficznej >bazy danych dostępnej bezpośrednio poprzez internet (płatnie) lub poprzez serwisy STNEasy, SilverPlatter Databases (zobacz rozdział o bazach danych) -adres: http://www.uiowa.edu/~idis/trialfrm.htm
poprzedni rozdział następny rozdział
Oprócz informacji związanych z samą organizacją na stronach WWW znaleźć można także te odnoszące się bezpośrednio do leku. Zajmuje się tym sekcja Essential Drugs and other Medicines (EDM), która wydaje czasopismo The Essential Drugs Monitor, z możliwością dostępu online. Strona zatytułowana Drug Information Center zawiera odsyłacze do innych organizacji, baz danych i piśmiennictwa.
-adres: http://www.who.int/dap/edm.html
poprzedni rozdział następny rozdział
Gromadzi wiele danych związanych z tematem rejestracji leków: przepisy, informacje o nowo zatwierdzonych lekach, modyfikacjach - np. dokumenty FDA Drug and Device Product Approval List, FDA Drug Approvals List, New and Generic Drug Approvals i inne. Również dostępne są pliki bazy danych o niepożądanych działaniach: Adverse Drug Reaction System (informacje pochodzące z raportów zebranych przez personel medyczny w czasie stosowania leków w normalnym toku terapii), dokumentacja zatwierdzonych leków (pełny opis), a także wiadomości związane z nowymi zastosowaniami.
-adres: http://www.fda.gov/cder/drug.htm
poprzedni rozdział następny rozdział
Internetowa witryna tej organizacji zawiera informacje o kongresach, konferencjach, słownik terminów technicznych oraz pełny dostęp do czasopisma DIA "Drug Information Journal". Czasopismo to zawiera artykuły z różnych działów tematycznych:
procesy regulacyjne, organizacja działalności informacyjnej, statystyka, badania kliniczne i inne.
-adres:http://www.diahome.org/
poprzedni rozdział następny rozdział
Internetowa wersja tej publikacji, spełniającej rolę podręcznika, podzielona jest na rozdziały dotyczące farmakologii, farmakodynamiki, farmakokinetyki i poszczególnych grup leków.
Ciekawym przykładem jest rozdział tworzący rodzaj interaktywnego egzaminatora, gdzie można wybrać liczbę pytań (pytania są w formie testowej), które zostaną następnie wylosowane przez program symulacyjny, a po zakończeniu egzaminu obejrzeć podsumowanie odpowiedzi wraz z ich wyjaśnieniem.
-adres: http://www.horsetooth.com/ISAP/welcome.html
poprzedni rozdział następny rozdział
Jest to publikacja firmy Merck, do której można uzyskać dostęp on-line poprzez serwisy: Oxford Molecular Group Inc., The Dialog Corporation, STN International. Natomiast najnowsza wersja elektroniczna 17 edycji innej publikacji - The Merck Manual, która ma zastąpić zdeaktualizowane 16 wydanie, ukaże się w Internecie jesienią 1999 roku.
-adres -informacja o dostępie w FAQ: http://www.merck.com/faq/faq.html
poprzedni rozdział następny rozdział
American Society for Pharmacology and Experimental Therapeutics (ASPET) wydaje cztery czasopisma: Molecular Pharmacology, Drug Metabolism and Disposition, Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics, Pharmacological Reviews. Bezpłatnie udostępnione są abstrakty, pełny dostęp wymaga subskrypcji.
-adres: http://www.aspetjournals.org/
poprzedni rozdział następny rozdział
Pełny dostęp do artykułów, informacja o nowych lekach (krótkie opisy)
-adres: http://www.drugtopics.com/
poprzedni rozdział następny rozdział
Firma Current Drugs udostępnia drogą on-line wiele czasopism związanych głównie z badaniami nad nowymi lekami. Dostęp do niektórych z nich stanowi bezpłatną usługę:
-The Investigational Drugs journal, Current Opinion in Drug Discovery & Development, Current Opinion in Anti-infective Investigational Drugs, Current Opinion in Central & Peripheral Nervous System Investigational Drugs, Current Opinion in Oncologic, Endocrine & Metabolic Investigational Drugs, Current Opinion in Anti-inflammatory & Immunomodulatory Investigational Drugs, Current Opinion in Cardiovascular, Pulmonary & Renal Investigational Drugs, Daily highlights.
Current Drugs umożliwia także przeszukiwanie bazy danych Investigational Drugs database
-adres:http://www.current-drugs.com/
poprzedni rozdział następny rozdział
Czasopisma tego wydawnictwa takie jak: Drug Safety, Drugs & Aging, CSN Drugs, Biodrugs, Paediatric Drugs i Drugs in R & D są dostępne za pośrednictwem serwisu Swetsnet.
Biuletyn elektroniczny skierowany do lekarzy i farmaceutów, zawierający artykuły będące, jak deklarują autorzy, niezależną oceną leków.
-adres: http://www.which.net/nonsub/pubs/dtb/intro.html
poprzedni rozdział następny rozdział
Krótkie artykuły o nowo wprowadzanych lekach.
-adres: http://www.priory.com/pharmol1.htm<
poprzedni rozdział następny rozdział
Czasopismo w języku niemieckim (abstrakty dostępne również w języku angielskim) prezentujące artykuły o lekach, deklarujące niezależną informację. Pełny dostęp wymaga subskrypcji.
- adres: http://www.infomed.org/pharma-kritik-e/index.html
poprzedni rozdział następny rozdział
poprzedni rozdział następny rozdział